بنا به گزارش خبرنگار بی بی سی، حکم دادگاه مردی در مالاوی که به عنوان مشارکت در سنت موسوم به “پاکسازی جنسی” با دختران تازه بالغ رابطه جنسی داشته، صادر شد و او مجرم شناخته شد.
اما مردم مالاوی می پرسند چرا فقط یک نفر به خاطر سنت هایی که در بسیاری از نقاط این کشور رایجند محاکمه شده است.
این مرد به نام اریک آنیوا ماه ژوئیه پس از اعتراف به برقراری رابطه جنسی با دختران نوجوان، حتی دوازده ساله و مخفی نگاه داشتن ابتلایش به اچ آی وی مثبت با دستور رئیس جمهور دستگیر شد.
او می گوید خانواده های این دختران او را استخدام می کردند تا در سنت آشنا کردن دختران تازه بالغ با رابطه جنسی موسوم به “غبارروبی کودکی و ورود به دوران بلوغ” شرکت کند.
وقتی پیتر موتاریکا، رئیس جمهور مالاوی دستور بازداشت اریک آنیوا را صادر کرد قصد داشت او را به جرم “بی حرمت کردن” دختران تازه بالغ محاکمه کند. ولی هیچیک از این دختران حاضر نشدند علیه او شهادت دهند.
بنابراین او به خاطر شرکت در یکی دیگر از سنتهای جنسی و طبق قانون “رفتار فرهنگی مضر” مندرج در ماده پنج قانون برابری جنسیتی مالاوی محاکمه می شود. جرم او سکس با زنانی است که به تازگی بیوه شده اند.
در مورد این جرم، تاکنون دو زن علیه او شهادت داده اند. هر چند یکی از آنها می گوید قبل از تصویب این قانون با هم رابطه جنسی داشتند و زن دوم هم می گوید قبل از برقراری رابطه جنسی توانسته است فرار کند.
یک مددکار اجتماعی در نسانجه، ناحیه دور افتاده ای در جنوب غربی مالاوی که اریک آنیوا آنجا زندگی می کند، به بی بی سی گفت: “پاکسازی جنسی زنان یکی از سنت های مهم ماست. ما معتقدیم که اگر یک مرد یا زن بیوه پاکیزه نشود ممکن است برخی و یا تمام اعضای قبیله دچار بدیمنی، بیماری و حتی مرگ ناگهانی شوند. این یک سنت اجدادی است و باید آن را اجرا کنیم.”
این مددکار خواست نامش فاش نشود چون کارمندان دولت بدون کسب اجازه حق ندارند با رسانه ها گفتگو کنند.
تا چند سال پیش برای یک زن تازه بیوه، داشتن سکس با یک مرد تا سه بار در شب به مدت سه تا چهار شب پیاپی روش بسیار رایجی بود. معمولا این مرد برادر فرد متوفی بود ولی گاهی اوقات فردی خارج از حلقه نزدیکان خانوادگی مثل اریک آنیوا را برای این کار استخدام می کردند.
برای مردان تازه بیوه نیز زنی را پیدا می کردند تا همین سنت اجرا شود.
تحت تاثیر شیوع اچ آی وی روش اجرای این سنت کمی تغییر کرد. در حال حاضر یک زن و شوهر به عنوان جایگزین و به نمایندگی از سوی فردی که به تازگی بیوه شده عمل جنسی را انجام می دهند. ولی مثل قدیم درست در لحظه قبل از انزال قسم می خوردند که اجرای این سنت به خاطرجلوگیری از بدیمنی مرگ است.
آنچه باعث وحشت مردم مالاوی شده این است که اریک آنیوا در مصاحبه با بی بی سی ادعا کرده با ۱۰۴ زن و دختر رابطه جنسی داشته و حتی پس از مطلع شد از ابتلا به اچ آی وی مثبت رابطه جنسی با زنان را متوقف نکرده است.
پل مزیمو، کشیش در مصاحبه ای با بی بی سی بیرون بیمارستان ملکه الیزابت در شهر بلانتایر که درصد مبتلایان به ایدز در بعضی از بخشهای آن به ۷۰درصد می رسد گفت: “ویروس اچ آی وی کشنده است. چطور فردی با این وضعیت توانسته چنین کاری بکند؟ به نظرم این مرد شیطان، طمعکار و خودخواه است. اگر می توانستم در مورد او قضاوت کنم حتما به جرم قتل به او حبس ابد می دادم.”
یکی دیگر از افرادی که از این وضعیت بسیار خشمگین است مادر جوانی است به نام مموری لاکسون. او می گوید: “او اچ آی وی مثبت بوده و این ویروس را به زنان بی گناه منتقل کرده است. باید تا زمان مرگ در زندان بماند.”
این زن مثل بسیاری دیگر از ساکنان بلانتایر، پایتخت تجاری مالاوی، اظهار تاسف می کند که پس از ۱۵ سال اجرای برنامه های مختلف مبارزه با ایدز و ویروس اچ آی وی از جمله کارزارهای متعددی برای جلوگیری از اجرای این قبیل سنت ها و یا حداقل تغییر آنها، هنوز هم در گوشه و کنار کشور رایج هستند.
او می گوید: “قبلا در مورد این سنت ها شنیده بودم. از زنان اهل منطقه نسانجه شنیده بودم که بخشی از فرهنگ آنهاست و از نظر آنها کار بدی نیست. به آنها گفتم که کار غلطی است ولی در جوابم می گفتند آنها با این سنت ها پرورش یافته اند.”
زن دیگری به نام مسی سالیرا که کنار او نشسته معتقد است نه فقط اریک آنیوا بلکه سایرین نیز باید مجازات شوند.
“مشکل اصلی فرهنگ است. ولی با این وجود او مرتکب جرم شده و باید مجازات شود. ولی به نظرم سایر افراد این جامعه هم که مرتکب خلاف شده اند باید بازداشت و محاکمه شوند.”
ویکتور مهانگو، رئیس مرکز آموزش، مشاوره و کمک های حقوق بشری مالاوی نیز با این موضوع موافق است و می گوید: “چرا فقط اریک آنیوا محاکمه می شود؟ والدین این دختران نوجوان او را استخدام کرده بودند. چرا والدین این دختران متهم نشده اند؟
یکی از بزرگان قبایل ناحیه نسانجه که اریک آنیوا را می شناسد و در سطح منطقه فرد معتبر و بانفوذی است تاکید می کند که سنت “غبارروبی کودکی” دختران تازه بالغ هیچگاه در این ناحیه اجرا نشده است. ولی در عین حال می گوید انجام این محاکمه فرصتی است تا بفهمیم حرف هایی که آنیوا به بی بی سی زده آیا حقیقت دارد و اگر حقیقت دارد این موارد سالها پیش و یا امروزه روی داده اند.
او افزود: “اگر او واقعا کارهایی را که ادعا می کند انجام داده باشد باید برای حفاظت از آن دختران اقدام کنیم. به عنوان یک رئیس قبیله آنچه من می خواهم بدانم این است که آیا این سنت ها و رفتارها هنوز ادامه دارند و نکته دیگر شناختن همکاران او و تماس گرفتن با آنهاست.”
“شاید بهتر است مجازات آنیوا لغو شود و او بعنوان قهرمان مبارزه با سنت های مضر به جامعه بازگردد.”
مددکار ساکن ناحیه نسانجه می گوید اکثر مردم این ناحیه با محاکمه آنیوا مخالفند. “به نظر می رسد که فقط روی ما تمرکز کرده اند. مثل عدالت گزینشی است.”
اریک آنیوا در صورت محکومیت ممکن است به پنج سال زندان محکوم شود.
یکی از جنبه های تاسف باراین پرونده این است که با وجود توجه افکار عمومی در مالاوی و در سطح بین المللی به اعترافات اریک آنیوا هیچ اقدام جدیدی برای متوقف کردن سنت های موسوم به “پاکسازی جنسی” صورت نگرفته است.
آیا تبلیغات مربوط به این پرونده می توانست در مناطقی که هنوز این “رفتارهای مضر” رایج است تاثیر بگذارد؟
یکی از زنانی که با او صحبت کردیم گفت:”یکی از نتایج مثبت این پرونده این است که شاید زنان جوان بیشتری از حقوق خود مطلع شوند.”
اما لحن او نشان می داد که چندان امیدوار نیست.
سنت های مربوط به ”پاکسازی جنسی ”
کوساسا فومبی: “پاکسازی جنسی” دختران تازه بالغ درست پس از اولین عادت ماهانه.
کولووا کوف: “پاکسازی جنسی” زنان و مردان تازه بیوه پس از مرگ همسرشان.
فیسی یا هینئا: به مردی اطلاق می شود که در مواردی که یک زوج برای بچه دار شدن مشکل دارند به جای شوهر با زن همبستر می شود. در سالهای اخیر این لقب برای همه مردانی که در اجرای سنت های جنسی مشارکت می کنند به کار برده می شود.