محمد البرادعی مدیر کل پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید سیاست آمریکا در قابل ایران “فاقد عقلانیت و مبنای حقوقی است و خلاف عقل سلیم.”
آقای برادعی که در کنار هانس بلیکس هدایت بازرسان تسلیحاتی سازمان ملل در عراق را به عهده داشت به بیبیسی گفت اوضاع کنونی برای او یادآور روزهای پیش از جنگ عراق است:
“آنهایی که من قبلا بهشان میگفتم دیوانه، دارند برای رویارویی تلاش می کنند، از امکانات نظامی صحبت میکنند و دنبال راه رویارویی و خشونت میگردند.”
“اگر هدف آنها این است که وارد جنگ شوند، پس دارند کارشان را عالی انجام میدهند.”
“به نظر من مشکل اصلی کنار کشیدن آمریکا از توافق هستهای است، توافقی که صد در صد جواب داده، تمام دنیا سر آن توافق دارد، آژانس بینالمللی انرژی اتمی صد در صد آن را تایید کرده و ناگهان آنها می گویند ما می خواهیم از توافق خارج شویم و حداکثر فشار را اعمال کنیم.”
“به نظر من آنها از شیوه القای حس غرق شدن (waterboarding) برای ایران استفاده می کنند و بعد به به ایران می گویند بیایید بدون پیش شرط مذاکره کنیم. کدام کشوری در دنیا ممکن است در چنین شرایط تحقیرآمیزی همکاری یا مذاکره کند؟”
آقای برادعی از ١٩٩٧ تا ٢٠٠٩ مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود و در آن زمان بهانه آمریکا را برای حمله به عراق-اینکه عراق سلاح کشتار جمعی دارد- زیر سوال برد. در نهایت هم هیج سلاح کشتار جمعی در عراق یافت نشد.
او در پاسخ به این سوال که آمریکا و بریتانیا ایران را متهم میکنند که کشتیهای تجاری را در خلیج فارس تهدید میکند، گفت:
“راستش اینها اقدامات بچهگانهای هستند. یک واکنش نمادین است از طرف کشوری که در حال حاضر به دلیل تحریمهای سهمگین آمریکا نمی تواند دارو وارد کند. به نظر من این فریاد کمک است. آنچه به نظر من مردم باید متوجه شوند این است ایران فاصله زیادی تا سلاح هسته ای دارد و به هیچ وجه تهدیدی قریب الوقوع نیست. اگر آنها کشتی ها را تهدید میکنند صد در صد کار اشتباهی است اما آنها زیر فشار زیادی هستند، مردم به غذا و دارو دسترسی ندارند، آنها درخواست کمک دارند اما هیچ کس دست کمک به سوی آنها دراز نمی کند. اروپایی ها هم کاری نمیکنند. راستش این فرصتی برای بریتانیاییها است که نشان دهند پای ارزشهای خود میایستند و فقط نماینده آمریکا نیستند.”
“اروپاییها اگر بتوانند سر سامانی به کارشان بدهند باید به آمریکا بگویند دیگر کافی است. این سیاست خلاف منافع، منطق و قانون ما است و شما باید تغییر عقیده بدهید. من نمی دانم چرا اروپاییها همیشه به ساز آمریکا میرقصند حتی اگر خلاف منافع خودشان باشد و این درست نیست.”
آقای برادعی گفت بازرسان هستهای آژانس با “مخفیکاری و تقلب” ایران مواجه شدهاند اما “تنها راه نشستن دور میز مذاکره است و فهمیدن اینکه مشکلات چیست و فهمیدن ناامنی های طرف دیگر. ایران ناامنی های زیادی دارد، وقتی آنها را محور شرارت میخوانید معلوم است که آن کشور احساس راحتی نمیکند. وقتی حداکثر فشار را اعمال می کنید آن کشور تسلیم میشود و میگوید خیلی ممنون؟”
آقای برادعی همچنین گفت اینکه حکومت ایران چه حکومتی است یا اینکه اقداماتش و برنامه موشکیاش سبب بیثباتی در منطقه میشود، ربطی به توافق هستهای ندارد، “مسئله این است که چه میخواهید. اگر میخواهید ایران سلاح هستهای نداشته باشد توافق هستهای برای این کار بینقص است و حداقل ده سال تضمین میکند که ایران دست به فعالیت هستهای نمیزند. اما سیاست فعلی شبیه گاوی است در چینیفروشی که همه چیز را کاملا نابود میکند و بعد نمیشود گفت بیایید بنشینیم گفتگو کنیم. این جواب نمیدهد. این بنبست است.”