پلتفرم حزب دموکرات آمریکا برای سال ۲۰۲۰ بیش از هرچیز بر تغییر سیاست خارجی این کشور در دوران ترامپ استوار است. این برنامه توسط کمیتهای متشکل از اعضای حزب دمکرات که در کمپین انتخاباتی جو بایدن و برنی سندرز مشارکت داشتهاند تهیه شده و هفته آینده در یک کمیته بزرگتر مورد بررسی قرار میگیرد و در نهایت در ماه اوت به تایید کنوانسیون ملی دموکراتها میرسد.
این برنامه در مقایسه با برنامه این حزب در سال ۲۰۱۶ لحن آشتیجویانهتری در برابر ایران دارد، بر موضوع حقوق بشر در کشورهای خلیج فارس تکیه میکند و نگاهی تردیدآمیز به مداخله نظامی در خاورمیانه دارد.
در این پلتفرم آمده است: «مرور حضور نظامی پررنگ آمریکا و جنگهای باز در منطقه خاورمیانه به این معنا نیست که ایالات متحده منطقهای را که در آن ما و متحدانمان منافع همیشگی داریم ترک خواهد کرد.»
با این وجود اعضای حزب دموکرات تاکید کردهاند که روش، تعهدات و روابط آمریکا در خاورمیانه در مقایسه با آنچه در گذشته اتفاق افتاده، از دخالت نظامی به سوی “دیپلماسی عملگرایانه با هدف رسیدن به منطقهای آزاد و مبتنی بر صلح و ثبات” چرخش خواهد کرد.
درباره مسئله فلسطین و سرزمینهای فسطینیها این پلاتفرم در هیچ جا از واژه “اشغال” استفاده نکرده و هیچ پیامدی برای در برابر سیاستها و رفتارهای اسرائيل ترسیم نکرده است.
سیاست در قبال ایران
پلتفرم مورد اشاره تصریح کرده که دموکراتها به دنبال تغییر رژیم در ایران نیستند. این برنامه همچنین بر بازگشت دوجانبه به توافق اتمی با ایران تاکید کرده است؛ بدین صورت که ایران از برنامه اتمیاش عقب بنشیند و در مقابل تحریمهای اقتصادی علیه این کشور برداشته شوند.
دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق برجام خارج شد و از آن زمان تحریمهای جدیدی را در چارچوب سیاست فشار حداکثری علیه ایران اعمال کرده است. افزون بر آن در ماه ژانویه ۲۰۱۹ ژنرال ارشد ایران قاسم سلیمانی در اثر حمله پهپادهای آمریکایی کشته شد و این رویداد دو کشور را تا مرز رویارویی نظامی کشاند.
در پلتفرم حزب دموکرات آمده است: «دموکراتها حرکت پرشتاب دولت ترامپ به سمت جنگ با ایران را متوقف خواهند کرد و دیپلماسی اتمی، کاهش تنش و گفتوگوهای منطقهای را در اولویت خود قرار خواهند داد.»
در بخش دیگری نیز آمده است: «دموکراتها معتقدند که ایالات متحده نباید به دنبال تغییر رژیم در سایر کشورها باشد و این را که سیاست آمریکا در قبال ایران چنین هدفی را دنبال کند، رد میکنند.»
این برنامه میگوید بازگشت به برجام میتواند درها را برای “تلاشهای دیپلماتیک سازنده” باز کند تا سایر مشکلات با ایران نیز حل شود از جمله دخالت در منطقه، برنامه موشکهای بالستیک و سرکوب مردم ایران توسط رژیم حاکم.
زبانی که این پلتفرم در قبال ایران دارد با زبانی که برنامه حزب دموکرات چهار سال پیش- یک سال پس از حصول توافق اتمی با ایران- در قبال جمهوری اسلامی داشت بسیار متفاوت است، هرچند آن پلتفرم متعهد به توافق اتمی با ایران بود اما زبان سختتری در برابر جمهوری اسلامی داشت و تاکید کرده بود که اگر ایران به سمت تولید سلاحهای اتمی برود، یک دولت دموکرات “از رویارویی نظامی با ایران ابایی ندارد”.
چرخش به چپ اما نه در برابر اسرائيل
با وجود آنکه حزب دموکرات از سال ۲۰۱۶ بدین سو به سمت سیاستهای چپگرایانه چرخش داشته است اما برنامه این حزب در قبال اسرائیل تغییر چندانی نکرده است. این حزب همچنان بر دفاع از امنیت اسرائيل تاکید و جنبش بایکوت و تحریم کالاهای اسرائیلی (BDS) را محکوم میکند.
در این برنامه آمده است: «ما ضمن حمایت از حق مشروع شهروندانمان برای آزادی بیان، مخالف هرگونه تلاش برای سلب مشروعیت از اسرائيل هستیم، چه این تلاشها در سازمان ملل باشد چه از طریق حرکتهایی مثل بایکوت و تحریم کالاهای اسرائیل.»
این پلتفرم همچنین تصریح کرده که حزب دموکرات مخالف “گسترش شهرکسازی” و نیز برنامه اسرائيل برای ضمیمه کردن کرانه غربی رود اردن به خاک اسرائيل است و تاکید کرده که این حزب اقداماتی را که از سوی هردو طرف درگیر پذیرفته نباشد، رد خواهد کرد.
در این سند همچنین آمده که دموکراتها “ارزش هر اسرائیلی و هر فلسطینی” را به رسمیت میشناسند اما از استفاده از واژه “اشغالگری اسرائيل” خودداری کرده است.
در برنامه حزب دموکرات همچنین تاکید شده: «دموکراتها معتقدند یک اسرائیل قوی، امن و دموکرات برای منافع ایالات متحده اهمیت حیاتی دارد. تعهد ما برای امنیت اسرائیل، برای توانمندی نظامی آن، برای حق دفاع از خود و تفاهمنامه ۲۰۱۶، آهنین و خلل ناپذیر است.»
ماندن در عراق و ادامه نبرد با داعش در سوریه
حزب دموکرات در برنامه سال ۲۰۲۰ خود تاکید کرده که از “حضور نظامی کوچک، محدود و متمرکز” در عراق به منظور جلوگیری از بازگشت مجدد گروه داعش به این کشور حمایت میکند.
اوایل سال جاری میلادی پس از کشته شدن قاسم سلیمانی به دست نیروهای آمریکایی در عراق، پارلمان عراق قطعنامهای را برای خروج نیروهای امریکایی از این کشور تصویب کرد.
پلتفرم حزب دموکرات همچنین بر ادامه سیاست مقابله با داعش در سوریه تاکید میکند اما اشارهای به این موضوع نمیکند که آیا موافق حضور نظامی آمریکا در خاک سوریه در جریان جنگ داخلی این کشور است یا نه.
در برنامه حزب دموکرات آمده است: «ما همچنان در کنار کردها و سایر شرکای مهم در این جنگ میمانیم. ما برای بازگرداندن زندانیان به وطنشان تلاش میکنیم و به منظور حمایت از کمکهای بشردوستانه برای همه در سوریه و پیدا کردن یک راهحل سیاسی برای این جنگ مخوف، دیپلماسی را دوباره زنده میکنیم.»
پایان حمایت از ائتلاف سعودی در یمن
اعضای حزب دموکرات در پلتفرم خود تاکید کردهاند که مصمم به پایان دادن جنگ در یمن هستند؛ جنگی که در سال ۲۰۱۵ با کمک دولت دموکرات باراک اوباما و معاونش جو بایدن آغاز شد.
در پلتفرم حزب دمکرات آمده است: «دموکراتها قصد دارند به حمایت از ائتلاف عربستان سعودی در یمن پایان داده و بدین ترتیب به پایان جنگ در یمن کمک کنند. این جنگ مسبب بدترین بحران انسانی دنیاست و تهدیدات را برای منطقه و برای منافع ما افزایش میدهد.»
دموکراتها همچنین تصریح کردهاند که معتقد به تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ یمن هستند.
سال گذشته کنگره آمریکا قطعنامهای را به منظور پایان حمایت این کشور از ائتلاف سعودی در یمن تصویب کرد اما این قطعنامه توسط ترامپ وتو شد.
پلتفرم حزب دموکرات همچنین خواهان تنظیم دوباره روابط ایالات متحده با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به منظور “تامین بهتر منافع و ارزشهای” این کشور شده است.
این برنامه میگوید حزب دموکرات از تلاشهای سیاسی و اقتصادی به منظور “مدرنیزاسیون” منطقه خاورمیانه حمایت میکند. در عین حال تصریح میکند که “ما علاقهای به ادامه سیاست چک سفید دولت ترامپ یا حرکتهای اقتدارگرایانه، جنگهای فاجعهآمیز نیابتی و یا تلاش برای نفوذ سیاسی در سراسر منطقه نداریم”.
مصمم به بستن گوانتانامو
یکی از وعدههای محقق نشده باراک اوباما بستن زندان گوانتانامو بود. جو بایدن نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری امسال آمریکا نیز قول داده که این بازداشتگاه مخوف را که زندانیانی را تحت عنوان “مبارزه با تروریسم” در آن نگه داشتهاند تعطیل کند.
حزب دموکرات در برنامه سال ۲۰۲۰ خود بر تعهد خود برای بستن گوانتانامو تاکید کرده است.
در این پلتفرم آمده است: «ما بازداشتگاه گوانتانامو را خواهیم بست. شفافیت، نظارت و مسئولیت پذیری را در برنامهها و عملیات ضد تروریسم تقویت کرده و از آزادیهای مدنی و حاکمیت قانون محافظت میکنیم.»
بزرگترین مانع تلاش اوباما برای تعطیل کردن این زندان، قانونی بود که در سال ۲۰۰۹ استفاده از بودجه دولت را برای انتقال زندانیان از بازداشتگاه مستقر در کوبا به ایالات متحده ممنوع اعلام کرده بود.
در ادامه این پلتفرم همچنین تاکید شده که دموکراتها مقابل تبعیض و برتری نژادی سفیدها خواهند ایستاد: «ما با تروریسم ناسیونالیستهای سفیدپوست و با جنایات نفرتانگیز علیه اقلیتهای مذهبی مقابله خواهیم کرد.»
دموکراتها همچنین تاکید کردهاند که برای بازسازی اعتماد جامعه مسلمانان تلاش خواهند کرد و نیز نشان خواهند داد که نگاه دولت به مسلمانان تبعیضآمیز و امنیتی نیست.